Trong thế giới hiện đại ngày nay, chúng ta có thể nhờ đến sự trợ giúp của một loạt các công cụ chuyên dụng khi soạn thảo code PHP hoặc thiết kế website bằng CSS, chúng cho phép bạn dễ dàng tập trung vào quá trình tạo ra các mã chất lượng một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Loạt bài “Phát triển thực hành” này sẽ tập trung vào việc sử dụng PhpStorm làm môi trường phát triển và xem xét 7 chủ đề có liên quan.
Tất nhiên những gì được đề cập trong bài viết này không phải là tốt nhất, chúng chỉ là những kinh nghiệm cá nhân. Thông tin đã được kiểm tra thử nghiệm trong môi trường hệ điều hành windows, nhưng nó cũng có thể áp dụng trên các môi trường khác như Linux hay Mac. Bạn có thể lựa chọn biện pháp thực hành phù hợp nhất dành cho mình.
Chủ đề
Mỗi chủ đề được mô tả dưới đây sẽ làm nổi bật một khía cạnh của quá trình phát triển phần mềm.
Setup (Thiết lập)
Thiết lập công cụ và môi trường làm việc
Xác định cấu trúc (thư mục) dưới tên gọi “thư mục dự án”, nó sẽ cho phép bạn thực hiện nhiều dự án/ website trong tiến trình công việc của mình. Thư mục dự án sẽ là vị trí trung tâm cho tất cả các dữ liệu liên quan đến dự án, việc này giúp cho quá trình lưu trữ dự án hoặc chuyển sang hệ thống khác trở nên dễ dàng hơn.
Hãy tận dụng soft-link (cũng có trên hệ điều hành windows) của các file và thư mục, tạo file từ bên ngoài “thư mục dự án” có sẵn trong phạm vi của nó. Về cơ bản, link này sẽ cho phép truy cập vào cùng một tập tin từ nhiều vị trí khác nhau.
Project (dự án)
Quản lý và xuất bản tập files, áp dụng mã hóa và style
Môi trường phát triển tích hợp (Integrated development environments) như Eclipse, Netbeans, PhpStorm … có thể giúp nâng cao hiệu suất. Chúng cung cấp mức độ hỗ trợ khác nhau cho các ngôn ngữ như PHP, JavaScript và HTML về các mặt làm nổi bật, chỉnh sửa, kiểm tra, sắp xếp, các tiêu chuẩn mã hóa Joomla!, mở rộng thông qua các plugin và nhiều hơn thế nữa.
Styling
CSS và sử dụng CSS với bộ tiền xử lý
Tạo kiểu cho website thông qua sử dụng CSS là một nguyên tắc cơ bản trong thiết kế web. Mặc dù CSS là một ngôn ngữ mạnh mẽ, nhưng nó đã thay đổi rất nhiều kể từ lần đầu tiên được giới thiệu đến người dùng. Các kỹ thuật hiện nay được vay mượn từ những ngôn ngữ lập trình khác nhau để nâng cao khả năng mà CSS đang có. Trong những năm qua, chúng ta đã nhìn thấy sự phát triển của “bộ tiền xử lý – pre-processors” như “Syntactically Awesome Style Sheets” (SASS) và “Leaner CSS” (LESS). Mỗi loại đều có điểm mạnh, điểm yếu và tiêu chuẩn CSS đầu ra riêng. Để theo kịp với các chức năng ngày càng phát triển của bộ tiền xử lý, bạn không nên dựa vào những hỗ trợ được xây dựng trong các templates, hãy sử dụng môi trường phát triển tích hợp IDE của riêng mình để thực hiện quá trình này.
Debugging (gỡ rối chương trình)
Hãy nhìn vào những gì đang diễn ra trong code
Mặc dù, chúng ta có thể nhìn thấy những gì đang diễn ra theo thời gian thực trong code (Javascript hoặc PHP) là một tính năng rất hữu ích và đáng để đầu tư thời gian thiết lập cho cả thiết bị nội bộ (PC hoặc Mac) và thiết bị từ xa (sự phát triển của server sản xuất). Tính năng gỡ rối cho phép bạn ngăn chặn script tại các điểm cụ thể trong code, kiểm tra và sửa đổi tất cả các biến mà không làm thay đổi nguồn của chính nó. Hãy coi đây như tiện ích Firebug hoặc Developer Tools dành cho quá trình mã hóa.
Dừng cài đặt tại các điểm cụ thể trong code, kiểm tra các biến và thay đổi chúng mà không sửa đổi mã nguồn. Nỗ lực cài đặt nó dành cho việc sử dụng nội vùng và sử dụng từ xa là những gì đáng để chúng ta thực hiện.
Version control (Kiểm soát phiên bản)
Quản lý thay đổi, thao tác roll back, thuộc tính
Hệ thống quản lý phiên bản (Version control system) đã quá quen thuộc với quá trình phát triển phần mềm chuyên nghiệp trong nhiều thập kỷ nay. Theo thời gian, các công cụ có thể lựa chọn bao gồm CVS, Subversion, GIT đã thay đổi. Hiện nay, VCS thường được sử dụng nhiều nhất trong thế giới mã nguồn mở có lẽ là GIT. IDE có thể hỗ trợ bạn trong những nhiệm vụ cơ bản của VCS, tạo ra các phân nhánh cho vấn đề hoặc bổ sung chức năng và lưu lại những thay đổi đã được chú thích (cấp trung gian). Thậm chí bạn có thể sử dụng nó để đóng góp vào quá trình kiểm tra Joomla! và sửa lỗi bug.
Building (Xây dựng)
Thiết lập kho lưu trữ, các nhiệm vụ đa dạng
Khi phát triển phần (hoặc gói) mở rộng, bạn cần tạo ra một kho lưu trữ có thể cài đặt vào website hoặc JED (Joomla! Extensions Directory) của mình. Sử dụng các công cụ xây dựng như ANT hoặc PHING sẽ giúp bạn thực hiện các nhiệm vụ lặp lại này. PHING là phiên bản PHP mở rộng của ANT, do được hỗ trợ bởi PhpStorm nên nó là công cụ tự nhiên được lựa chọn để xây dựng kho lưu trữ, chạy thử nghiệm và kiểm chứng bất kỳ nhiệm vụ cụ thể nào khác của dự án.
Testing (Thử nghiệm)
Kiểm tra chi tiết, kiểm tra tự động, kiểm tra giao diện người dùng (user interface)
Tất cả mọi người đều nói về chủ đề này, nhưng rất ít người có thể nắm rõ được nó. Chúng ta có lý do mãnh mẽ để áp dụng kiểm tra tự động. Khái niệm này nghe thì có vẻ rõ ràng nhưng cách thức triển khai chúng trong phạm vi dự án lại là một vấn đề khác, đặc biệt đối với quá trình tương tác với giao diện người dùng.
Kết luận
Tất cả chủ đề trên sẽ được cung cấp và chia sẻ trong các chuyên mục sắp tới của Tạp chí cộng đồng Joomla!. Nếu bạn có bất kỳ đóng góp nào cho những chủ đề này, xin vui lòng để lại ý kiến trong mục bình luận dưới đây.
Xuân Trung